Sàng lọc tinh trùng

Hiện nay, có khoảng gần 50% các trường hợp vô sinh là do yếu tố nam giới. Các công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) cho phép hỗ trợ những trường hợp nam giới có tinh trùng nhưng gặp tình trạng tắc nghẽn. Với những trường hợp vô sinh nam, việc chọn lọc tinh trùng là thực sự cần thiết ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động hỗ trợ sinh sản, tăng tỷ lệ thành công của IVF.

1. Lợi ích của việc chọn lọc tinh trùng

Từ hàng triệu tinh trùng được xuất tinh, chỉ có một số nhỏ khoảng vài trăm tinh trùng đến được khu vực của ống dẫn trứng, nơi chúng gặp trứng và xảy ra quá trình thụ tinh với duy nhất một tinh trùng. Trong tinh dịch chứa rất nhiều chất khác nhau và trong đó tỷ lệ tinh trùng bình thường cũng khá nhỏ nên cần được sàng lọc để lựa chọn được tinh trùng sống và khỏe mạnh. Việc chọn lọc tinh trùng trong các trường hợp vô sinh, hiếm muộn nam đem lại nhiều lợi ích:

– Lựa chọn được các tinh trùng bình thường, di động tốt và cô đặc chúng trong 1 thể tích nhỏ, thuận lợi cho các phương pháp điều trị.
– Loại bỏ tế bào chết, vi sinh vật và phần lớn các chất độc ảnh hưởng tới chất lượng tinh trùng.
– Loại bỏ được một phần lớn prostaglandins trong tinh dịch, tránh các hiện tượng co thắt tử cung trong phương pháp IUI (Intrauterine Insemination).
– Kích thích hoạt động của đầu tinh trùng, tạo điều kiện thuận lợi cho tinh trùng thụ tinh với trứng.
– Làm giảm khả năng nhiễm trùng từ tinh dịch.
– Tránh nguy cơ sốc phản vệ có thể xảy ra.

2. Chọn lọc tinh trùng khỏe mạnh cho IVF

Sàng lọc tinh trùng là bước chuẩn bị quan trọng cho IVF, đem đến tỷ lệ thành công cao cho quá trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Có nhiều kỹ thuật chọn lọc tinh trùng khác nhau trong Công nghệ hỗ trợ sinh sản (ART) và những kỹ thuật này giúp lựa chọn những tinh trùng khỏe mạnh nhất để thực hiện quá trình thụ tinh.

Mặc dù tuổi của trứng (tuổi mẹ) là một trong những yếu tố dự báo mạnh nhất về sự thành công của IVF, nhưng sức khỏe của tinh trùng cũng có thể ảnh hưởng đến chất lượng phôi. Các nghiên cứu cho thấy rằng các thông số tinh dịch kém (bao gồm số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng thấp) có nhiều khả năng dẫn đến tỷ lệ hình thành phôi nang thấp sau khi thụ tinh ống nghiệm. Ngoài ra, sự phát triển của phôi cũng có thể bị ảnh hưởng bởi chất lượng của DNA trong đầu tinh trùng. Nghiên cứu đã phát hiện ra mối tương quan đáng kể giữa sự phân mảnh hoặc tổn thương DNA của tinh trùng và tỷ lệ phát triển phôi nang sau khi thụ tinh ống nghiệm. Vì vậy, việc lựa chọn tinh trùng khỏe mạnh sẽ đem lại thành công lớn hơn cho quá trình thụ tinh.

2.1 Lựa chọn tinh trùng bằng phương pháp vi dịch (MSFF)

MSFF – phương pháp lựa chọn tinh trùng bằng vi dịch đáp ứng được việc chọn lọc tự nhiên, giúp lựa chọn tinh trùng khỏe mạnh, hạn chế các bước ly tâm và ít gây ảnh hưởng đến lượng tinh trùng thu được.

Sử dụng đặc điểm bơi lội của tinh trùng, MSFF tách chúng ra khỏi phần còn lại của tinh dịch, tạo ra các chip có các kênh dẫn siêu nhỏ, đảm bảo chỉ cho phép tinh trùng có thể bơi qua. Những rãnh này mô phỏng lại hoạt động của tinh trùng khi vượt qua dịch nhầy của cổ tử cung để vào thụ tinh với trứng. Chính vì vậy, phương pháp này ngày càng được lựa chọn và sử dụng nhiều tại các phòng lab trên thế giới.

2.2 Lựa chọn tinh trùng bằng từ trường (MACS)

Một tế bào tinh trùng sở hữu hình thái và khả năng bơi lội tốt không đảm bảo chắc chắn được ADN bên trong có bình thường hay không vì chỉ các thông tin di truyền từ đời cha bình thường mới tạo phôi và dẫn đến sự ra đời của một em bé khỏe mạnh. Chính vì vậy, phương pháp lựa chọn tinh trùng bằng từ trường MACS ra đời hỗ trợ cải thiện khả năng lựa chọn tinh trùng tốt hơn, khỏe mạnh hơn.

MACS là một phương pháp để chọn một tinh trùng không bị chết. Tinh trùng có tổn thương DNA hoặc phân mảnh DNA sẽ bị loại bỏ. Tổn thương DNA sẽ khiến tinh trùng bị chết tế bào theo chương trình. Trên bề mặt của tinh trùng lúc này sẽ có một loại thụ thể khác với các tế bào tinh trùng bình thường khác.

Các tinh trùng bất thường sẽ đi qua cột lọc có từ trường, tinh trùng sẽ được đánh dấu bằng các vi hạt từ sẽ bị giữ lại và loại bỏ, trong đó các tinh trùng còn lại là các mẫu đạt yêu cầu để sử dụng cho IVF.

3. Chọn lọc tinh trùng sống bằng tia laser (LAISS)

Khả năng sống sót của tinh trùng là điều kiện tiên quyết để điều trị ICSI thành công, bởi vì việc tiêm tinh trùng không thể sống được vào tế bào trứng thường dẫn đến việc thụ tinh không thành công. Để xác định tinh trùng sống sót ở những bệnh nhân có tinh trùng bất động hoàn toàn là một bước đầy thách thức nhưng rất quan trọng. Sử dụng LAISS một tia laser duy nhất được áp dụng gần với đầu của đuôi tinh trùng bằng cách sử dụng hệ thống laser diode 1,48 µm không tiếp xúc. Trong vài giây, có thể quan sát thấy hai phản ứng có thể xảy ra:

Một là đuôi của tinh trùng bắt đầu cuộn lại sau khi bắn tia laser.
Hai là tinh trùng không có phản ứng.

Tinh trùng có phản ứng cuộn tròn được coi là khả thi và có thể được sử dụng để điều trị ICSI ngay lập tức.

LAISS được coi là một thủ thuật an toàn vì một mũi tiêm được áp dụng vào đầu xa của trùng roi không ảnh hưởng đến đầu tinh trùng có chứa vật liệu di truyền. Hơn nữa, kỹ thuật mới này được sử dụng trên một nhóm bệnh nhân cụ thể làm tăng cơ hội chọn lọc tinh trùng sống sót có khả năng thụ tinh.

Dù là phương pháp nào thì việc chọn lọc tinh trùng đều là cần thiết, nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của quá trình thụ tinh.